Pytania i odpowiedzi

Budowa Gazociągu Warszawskiego ma charakter inwestycji celu publicznego, która wzmocni bezpieczeństwo energetyczne Warszawy. Możliwość przyłączenia do sieci gazowej nowych odbiorców – np. elektrociepłowni i ciepłowni – przełoży się na zwiększenie stołecznych zdolności wytwórczych energii elektrycznej i ciepła. Nowy gazociąg zapewni długoterminowe bezpieczeństwo dostaw gazu, biorąc pod uwagę zarówno obecne potrzeby, jak i prognozowany wzrost zapotrzebowania aglomeracji warszawskiej na paliwo gazowe. Nowy gazociąg podniesie również pewność zasilania oraz poprawi warunku pracy sieci przesyłowej. Dzięki budowie Gazociągu Warszawskiego możliwy będzie również dalszy rozwój ciepłownictwa systemowego, które jest najlepszym sposobem na walkę z miejskim smogiem.

Prace budowlane rozpoczną się w 2023 roku i potrwają do 2025 roku.

Planowane uruchomienie nastąpi w 2025 roku.

Gazociąg Warszawski połączy tłocznię Gazu w Rembelszczyźnie ze stacją gazową w Morach. Inwestycja będzie przebiegać przez pięć gmin województwa mazowieckiego: Nieporęt, Jabłonnę, Łomianki, Stare Babice, Ożarów Mazowiecki oraz przez trzy dzielnice Warszawy – Białołękę, Bielany, Bemowo.

Istniejąca infrastruktura umożliwia dostarczenie do Warszawy ok. 1 mld m³ gazu rocznie. Dzięki budowie Gazociągu Warszawskiego GAZ-SYSTEM będzie mógł przesłać każdego roku nawet ponad 2 mld m³. Dzięki temu odbiorcy indywidualni i przemysłowi, w tym producenci prądu i ciepła, będą mogli korzystać z niskoemisyjnego źródła energii.

Inwestycja realizowana jest na podstawie  Ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o inwestycjach  w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu (Dz.U. 2021 poz. 1836 z późn. zm.) – tzw. „Specustawę gazowa”. 

Inwestycja realizowana jest także na podstawie Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie (Dz.U. z 2013 r. poz. 640) oraz innych przepisów.

• Decyzja środowiskowa – wydana 31.12.2019 r.
• Decyzja lokalizacyjna – wydana 08.05.2020 r.
• Pozwolenie na budowę – wydane 29.08.2022 r.

W trakcie projektowania trasy Gazociągu Warszawskiego GAZ-SYSTEM podjął szereg czynności, które zmniejszają wpływ budowy gazociągu na środowisko i pozwolą ograniczyć wycinkę drzew o ok. 30%. Łączne dodatkowe nakłady finansowe ponoszone przez GAZ-SYSTEM celem ochrony miejsc cennych przyrodniczo w Warszawie to ok. 36 mln zł. W ramach tych działań m.in.:

• zdecydowano o zawężeniu pasa budowlano-montażowego do 15 metrów na terenach leśnych (standardowy pas to 18-20 m), co wiąże się z zastosowaniem odwozu ziemi z wykopów i służy minimalizacji ingerencji w środowisko;
• zaprojektowano szereg przekroczeń bezwykopowych, zwłaszcza w terenach zalesionych takich jak: Park Młociński, Las Nowa Warszawa oraz teren leśny
  w okolicy ul. Modlińskiej;
• po zakończeniu budowy GAZ_SYSTEM przeprowadzi w pasie inwestycji nasadzenia towarzyszące złożone z gatunków rodzimych;
• oprócz nasadzeń towarzyszących planowane są także dodatkowe, dobrowolne nasadzenia w ramach działań proekologicznych na rzecz środowiska naturalnego w Aglomeracji Warszawskiej.

GAZ-SYSTEM zrealizuje szereg rozwiązań zmniejszających ewentualny wpływ inwestycji na otoczenie i środowisko, uwzględniając najnowocześniejsze rozwiązania technologiczne, dzięki czemu aż 15% długości trasy gazociągu będzie wykonana metodami bezwykopowymi.

Trasa Gazociągu Warszawskiego została zaplanowana w taki sposób, aby w miarę możliwości przebiegać w zbliżeniu do istniejącego gazociągu. Pozwoliło to w maksymalnym stopniu skorzystać z istniejącej strefy kontrolowanej i zmniejszyć wpływ przyszłej budowy na otoczenie. 

Gazociąg będzie ułożony w wykopie na głębokości minimum 1,2 m, następnie zasypany, a teren zostanie poddawany rekultywacji. Jako inwestor przywiązujemy najwyższą wagę do rekultywacji obszarów do stanu sprzed rozpoczęcia budowy. Gazociąg po wybudowaniu nie będzie widoczny ani w żaden sposób uciążliwy dla otoczenia. Zostanie jedynie oznakowany obowiązkowymi słupkami znacznikowymi.

Spotkania z mieszkańcami będą odbywać się cyklicznie, a informacja o nich będzie umieszczona z odpowiednim wyprzedzeniem. Harmonogram spotkań z mieszkańcami będzie dostępny w zakładce DLA MIESZKAŃCÓW.

Ważną korzyścią dla społeczności lokalnej będzie corocznie odprowadzany przez GAZ-SYSTEM podatek od nieruchomości w wysokości 2% wartości budowanej infrastruktury przesyłowej zlokalizowanej na terenie danej gminy. Będzie to kwota regularnie wpływająca do budżetu, którą można będzie przeznaczyć na potrzeby społeczności lokalnych.

GAZ-SYSTEM prowadzi również szereg działań edukacyjnych oraz informacyjno-promocyjnych w regionach, w których zlokalizowane są inwestycje. W porozumieniu ze społecznością lokalną, na etapie realizacji danego projektu, prowadzone są różnego rodzaju inicjatywy partnerskie oraz działania sponsoringowe. Więcej informacji o działaniach GAZ-SYSTEM w związku z budową Gazociągu Warszawskiego można znaleźć w zakładce AKTUALNOŚCI i KORZYŚCI Z INWESTYCJI.

Budowa Gazociągu Warszawskiego ma charakter inwestycji celu publicznego, która wzmocni bezpieczeństwo energetyczne Warszawy. Możliwość przyłączenia do sieci gazowej nowych odbiorców – np. elektrociepłowni i ciepłowni – przełoży się na zwiększenie stołecznych zdolności wytwórczych energii elektrycznej i ciepła. Nowy gazociąg zapewni długoterminowe bezpieczeństwo dostaw gazu, biorąc pod uwagę zarówno obecne potrzeby, jak i prognozowany wzrost zapotrzebowania aglomeracji warszawskiej na paliwo gazowe. Nowy gazociąg podniesie również pewność zasilania oraz poprawi warunku pracy sieci przesyłowej. Dzięki budowie Gazociągu Warszawskiego możliwy będzie również dalszy rozwój ciepłownictwa systemowego, które jest najlepszym sposobem na walkę z miejskim smogiem.

Prawidłowa eksploatacja jest kluczowa przy zarządzaniu każdym źródłem energii, w tym także gazem ziemnym. GAZ-SYSTEM podczas realizacji inwestycji stosuje nowoczesne i sprawdzone technologie, wykorzystując przy tym najlepszej jakości materiały oraz systemy zabezpieczeń zarówno podczas budowy, jak i eksploatacji infrastruktury przesyłowej. Zastosowane w fazie projektowania normy i najlepsze praktyki gwarantują stabilność rurociągu (także w możliwych do przewidzenia sytuacjach awaryjnych) oraz wykluczają ewentualny, niekontrolowany wyciek gazu.

Gazociąg Warszawski będzie  zbudowany zgodnie z najwyższymi standardami bezpieczeństwa wymaganymi dla tego typu instalacji, uwzględniającymi m.in.

• podwyższony poziom wytrzymałości gazociągu,
• zabudowę systemu czynnej ochrony przed korozją na całej długości gazociągu,
• zabudowę urządzeń umożliwiających pełną diagnostykę gazociągu, przed i w trakcie eksploatacji, mającą na celu pełną kontrolę stanu jakościowego gazociągu,
• urządzenia służące do bieżącego monitoringu ciśnienia w gazociągu.

Dla wyeliminowania jakiejkolwiek możliwości mechanicznego uszkodzenia gazociągu, spowodowanego np. prowadzeniem innych prac budowlanych, gazociąg będzie posiadał również 12-metrową strefę bezpieczeństwa (tzw. strefa kontrolowana), w której to zakazana jest usytuowanie na trwałe jakichkolwiek obiektów budowlanych.

Projektowany gazociąg charakteryzować się będzie podwyższonym poziomem wytrzymałości.

Zgodnie z obowiązującymi standardami w celu zabezpieczenia przed korozją, na całej długości gazociągu zainstalowany zostanie system ochrony katodowej, mający na celu czynną ochronę przed korozją. Sprawdzanie jakości wykonania gazociągu oraz jego zużycia w trakcie eksploatacji, możliwe będzie właśnie dzięki zainstalowaniu urządzeń do diagnostyki gazociągu. Diagnostyka prowadzona będzie zarówno na etapie odbioru gazociągu, jak i w całym okresie jego eksploatacji. Ciśnienie w gazociągu monitorowane będzie na bieżąco na wlocie i wylocie do/z gazociągu, a następnie analizowane przez programy komputerowe do zarządzania ruchem systemu przesyłowego.

Dla wyeliminowania jakiejkolwiek możliwości mechanicznego uszkodzenia gazociągu, spowodowanego np. prowadzeniem innych prac budowlanych, gazociąg będzie posiadał 12-metrową strefę bezpieczeństwa (tzw. strefa kontrolowana), w której to zakazana jest usytuowanie na trwałe jakichkolwiek obiektów budowlanych.

Po zakończeniu inwestycji za zapewnienie bezpieczeństwa oraz utrzymanie należytego stanu technicznego istniejącej sieci przesyłowej odpowiadają służby eksploatacyjne GAZ-SYSTEM S.A. realizując planowane czynności określone szczegółowo w tzw. Systemie Eksploatacji Sieci Przesyłowej (SESP). Do zasadniczych czynności wykonywanych w ramach rutynowej eksploatacji gazociągów należą m.in.

• działania prewencyjne w postaci kontroli stref oraz trasy gazociągów z ziemi i z powietrza;
• badania i pomiary posadowienia gazociągów w gruncie ze szczególnym uwzględnieniem miejsc skrzyżowań z przeszkodami terenowymi;
• czyszczenie i badanie gazociągów tłokami;
• utrzymanie w należytym stanie strefy kontrolowanej nad gazociągami;
• przegląd i konserwacja elementów sieci przesyłowej;
• sprawdzanie działania i konserwacja armatury i napędów armatury;
• badania i pomiary w czynnej ochronie przeciwkorozyjnej, dzięki której sieć przesyłowa zabezpieczona jest przed niekorzystnym wpływem środowiska zewnętrznego.

Bezpieczeństwo eksploatowanej sieci przesyłowej zapewnia sprawny system ciągłego nadzoru i kontroli przeprowadzany przez Centralną i Oddziałowe Dyspozycje Gazu.

GAZ-SYSTEM posiada również działające w systemie całodobowym Gazowe Pogotowie Techniczne, którego zadaniem jest reagowanie na wszystkie sygnały o awariach na sieciach obsługiwanych przez spółkę, pochodzące z monitoringu obiektów oraz od społeczności lokalnej, służb administracji samorządowej, Policji i Straży Pożarnej.

W świetle obowiązujących przepisów w strefach kontrolowanych gazociągów nie należy sadzić drzew i krzewów, wznosić budynków, urządzać stałych składów i magazynów oraz nie może być podejmowana żadna działalność, która może mogąca zagrozić trwałości gazociągu podczas jego eksploatacji.

Zgodnie z § 10.4 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013 w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie "W strefach kontrolowanych nie mogą rosnąć drzewa w odległości mniejszej niż 2,0 m od gazociągów o średnicy do DN 300 włącznie i 3,0 m od gazociągów o średnicy większej niż DN 300, licząc od osi gazociągu do pni drzew. Wszelkie prace w strefach kontrolowanych mogą być prowadzone tylko po wcześniejszym uzgodnieniu sposobu ich wykonania z właściwym operatorem sieci gazowej".

Jednocześnie zgodnie z § 20.1: "Dla gazociągu układanego w przecinkach leśnych powinien być wydzielony pas gruntu bez drzew i krzewów o szerokości minimum po 2,0 m z obu stron osi gazociągu, licząc od osi gazociągu do pni drzew lub do krzewów".

Jest to pas gruntu zajmowany na czas budowy gazociągu. Szerokość pasa ustalana jest indywidualnie dla każdej inwestycji.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie (t.j. Dz.U. 2013 poz. 640) dla wybudowanego gazociągu o średnicy takiej, jaką ma Gazociąg Warszawski (tj. 700 mm) wyznacza się strefę kontrolowaną o szerokości 12 metrów (po 6 metrów od osi gazociągu).

W strefie tej będą kontrolowane wszelkie działania, które mogą spowodować uszkodzenie gazociągu lub mieć inny negatywny wpływ na jego użytkowanie i funkcjonowanie, dlatego też w strefie kontrolowanej obowiązuje zakaz:

• wznoszenia obiektów budowlanych, urządzania stałych składów i magazynów oraz podejmowania działań mogących spowodować uszkodzenia gazociągu,
• sadzenia drzewa w odległości 3,0 m od gazociągów, licząc od osi gazociągu do pni drzew.

Wszelkie prace np. inwestycyjne, budowlane itp. w strefach kontrolowanych mogą być prowadzone tylko po wcześniejszym uzgodnieniu sposobu ich wykonania z właściwym operatorem sieci gazowej (w tym wypadku – z GAZ-SYSTEM). Na terenach użytkowanych rolniczo po budowie gazociągu nie ma żadnych przeszkód w dotychczasowym rolniczym użytkowaniu ziemi.

Do rozpoczęcia prac budowalnych gazociągu niezbędne jest odhumusowanie terenu, czyli zebranie/zabezpieczenie zewnętrznej warstwy ziemi (organicznej) z placu budowy.

Gazociągi wysokiego ciśnienia będą ułożone w wykopie na głębokości minimum 1,2 m licząc od górnej płaszczyzny rury do poziomu gruntu.

Przeszkody uniemożliwiające ułożenie gazociągu w wykopie (np. rzeki, drogi, linie kolejowe) będą pokonane z wykorzystaniem metod bezwykopowych (np. przecisków, przewiertów sterowanych).

Prace będą prowadzone równolegle w kilku miejscach jednocześnie, natomiast niektóre zakresy robót, ze względu na warunki atmosferyczne, technologię oraz inne uwarunkowania terenowe, będą prowadzone kolejno po sobie i muszą zostać odpowiednio skoordynowane.

Najważniejsze etapy prac przy budowie gazociągu to:

• prace przygotowawcze – znakowanie terenu;
• odhumusowanie pasa robót;
• rozwiezienie i zabezpieczenie rur na trasie;
• spawanie rur w odcinki i wykonanie wykopu;
• układanie gazociągu w wykopie;
• zasypanie gazociągu i wyrównanie terenu;
• próby ciśnieniowe – sprawdzenia techniczne;
• rozruch gazociągu i przekazanie do eksploatacji.

Mogą wystąpić czasowe utrudnienia związane z wyjazdami z budowy, czy wykonaniem specjalistycznych technologii prac, jak również ograniczeniami terenowymi oraz warunkami atmosferycznymi (wykonywane prace w różnych porach roku). Dołożymy starań, aby były one jak najmniej odczuwalne przez mieszkańców. Teren prowadzenia prac zostanie odpowiednio oznakowany.

Mogą wystąpić również czasowe uciążliwości związane z większym natężeniem hałasu, szczególnie w miejscach przekroczeń bezwykopowych, w ściśle określonych terminach. Szczegółowe informacje o utrudnieniach i aktualnym stanie prac będą publikowane na www.gazociagwarszawski.pl

Wszyscy wykonawcy robót budowlanych poszczególnych gazociągów mają obowiązek przywrócenia każdej działki do stanu pierwotnego tzn. uporządkowania terenu. Ewentualne zmiany takiego stanu mogą wynikać z postanowień decyzji środowiskowych bądź przepisów prawa budowlanego.

Oczywiście należy zaznaczyć, że każdy przypadek uporządkowania terenu będzie rozpatrywany indywidualnie z odpowiednią starannością.

Po zakończeniu robót na danej nieruchomości wykonawca robót spisze protokół końcowy, który będzie określał szkody powstałe na terenie konkretnej działki. Protokół ten zostanie przekazany właściwemu wojewodzie, celem wszczęcia i prowadzenia postępowania administracyjnego ustalającego odszkodowanie.

Zwrot nieruchomości będzie następował sukcesywnie, w miarę postępu robót na poszczególnych odcinkach budowanych gazociągów. Każdy przypadek będzie także rozpatrywany indywidualnie.

Tak, właściciele otrzymają odszkodowania z tytułu wybudowanego na ich gruntach gazociągu i mogą to być dwa rodzaje odszkodowań prawnych:

1. z tytułu ograniczenia dotychczasowego korzystania z nieruchomości
2. za wywłaszczenie oraz w związku z wywłaszczaniem

oraz w przypadku odszkodowań fizycznych (za straty w uprawach itp.).

Zgodnie z „Ustawą z dnia 24 kwietnia 2009 r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu (Dz. U. z 2021 poz. 1836 z późn. zm.)”, na podstawie której realizowana jest większość strategicznych inwestycji GAZ-SYSTEM S.A., organem właściwym do wypłaty odszkodowań jest wojewoda. Właściwy wojewoda postępowanie odszkodowawcze wszczyna z urzędu.

Decyzje o przyznaniu i wysokości odszkodowania za ograniczenie prawa własności w związku z:

• ustanowieniem strefy kontrolowanej gazociągu,
• zajęciem nieruchomości na okres budowy,
• oraz za szkody rolnicze i inne powstałe w trakcie budowy gazociągu.

określi wojewoda w drodze decyzji administracyjnej, wydanej m.in. na podstawie operatów szacunkowych sporządzonych przez uprawnionych rzeczoznawców majątkowych.

Wojewoda otrzyma także od inwestora protokoły wejściowe i końcowe z opisem poszczególnych nieruchomości oraz rodzajem powstałych szkód dla konkretnej działki. W przypadku odszkodowań za wywłaszczenie oraz w związku z wywłaszczaniem, wysokość odszkodowania i jego wypłata będzie uzgodniona w formie pisemnej między wojewodą a osobą uprawnioną do odszkodowania.

Postępowanie odszkodowawcze, w przypadku odszkodowań za ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, zostanie wszczęte z urzędu w momencie zakończenia budowy gazociągu.

Decyzje o przyznaniu odszkodowań wydaje wojewoda na podstawie wyceny sporządzonej przez rzeczoznawcę majątkowego.

Właściciel/użytkownik wieczysty działki zostanie powiadomiony przez wojewodę o wszczęciu postępowania administracyjnego w celu ustalenia wysokości odszkodowania, a następnie będzie mógł zapoznać się z dokumentacją zgromadzoną w sprawie.

Od decyzji ustalającej odszkodowanie przysługuje odwołanie do właściwego Ministra w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie.

Wypłata odszkodowania nastąpi na podstawie ostatecznej decyzji wojewody, w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja stanie się ostateczna.

Wypłata odszkodowań za wywłaszczenie oraz w związku z wywłaszczaniem będzie uzgodniona w formie pisemnej między wojewodą, a osobą uprawnioną do odszkodowania. Jeżeli w terminie 2 miesięcy od dnia, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji danego gazociągu stała się ostateczna nie dojdzie do uzgodnienia, wysokość odszkodowania wojewoda ustali w drodze decyzji administracyjnej.

Odszkodowania będą także uwzględniać kwestię utraty korzyści w przypadku pobierania przez właścicieli gruntów dopłat bezpośrednich lub dopłat z tytułu prowadzenia programów rolno-środowiskowych.

Obowiązkiem właściciela gruntów objętych dopłatami jest dokonanie zgłoszenia we właściwym Powiatowym Biurze Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w ciągu 10 – 15 dni roboczych (w zależności od programu) od dnia rozpoczęcia robót budowlanych na gruncie.

Zgłoszenie powinno zawierać informacje o wyłączonej z upraw powierzchni gruntów. Informację o powierzchni wyłączonych na okres budowy z produkcji rolnej gruntów można uzyskać we właściwym urzędzie gminy lub u inwestora.

Na tym etapie trudno określić, ile będą wynosić odszkodowania za szkody powstałe w wyniku realizacji inwestycji. Na wysokość odszkodowania mają wpływ różne czynniki jak np. ceny nieruchomości, przeznaczenie nieruchomości, klasa gleby, ceny plonów, czas zajęcia, wartość utraconych dopłat rolnych itd. Wartość przysługujących odszkodowań będzie szacowana przez uprawnionych rzeczoznawców majątkowych, po zakończonych pracach. W chwili obecnej trudno przewidzieć do jakich strat, szkód dojdzie podczas realizacji prac budowlanych, jakie będą ceny rynkowe nieruchomości, płodów rolnych  itd. 

Szkody trwałe (odnoszące się do strefy kontrolowanej w tym pasa eksploatacyjnego) obejmują:

• Ustanowienie służebności publicznej,
• Obniżenie wartości nieruchomości wskutek posadowienia gazociągu w działce,
• Szkoda związana z zakazem zabudowy i sadzeniem drzew,
• Szkoda związana z wyłączeniem gruntu z użytkowania w związku z oznakowaniem gazociągu.

Szkody tymczasowe (odnoszące  się do pasa budowlano – montażowego)obejmują: 

• zajęcie terenu na czas budowy (dzierżawa),
• szkody wyrządzone podczas robót budowlanych (zniszczenie zasiewów, upraw),
• Utrata pożytków (w tym dopłat rolnych z ARiMR).

Bardzo ważne jest, aby właściciele nieruchomości lub użytkownicy wieczyści brali aktywny udział i współpracowali z wykonawcą robót budowlanych w spisywaniu dokumentów dot. procesu budowy tj. protokołu „zerowego” udostępnienia nieruchomości przed pracami oraz protokołu po zakończonych pracach. W protokołach tych winny zostać ujęte wszelkie okoliczności, sytuacje, stan nieruchomości, które będą miały wpływ na wielkość szacowanych odszkodowań.

Jeżeli działka ma warunki zabudowy na dzień wydania Decyzji Lokalizacyjnej, bądź w Miejscowym Planie  Zagospodarowania Przestrzennego  jest inne przeznaczenie działki niż rolnicze użytkowanie to odszkodowanie winno uwzględniać przeznaczenie tej działki zgodnie z wydanymi warunkami  zabudowy bądź MPZP.

• Broszura bezpieczeństwo eksploatacji gazociągów przesyłowych
• Ulotka "Realizacja inwestycji gazowych na obszarach objętych wsparciem z ARiMR".